Fartuch kuchenny krajeński z kieszenią

Aleksandra Banach (1952-)

Fartuch kuchenny krajeński z kieszenią

ROK WYKONANIA 2017

MIEJSCOWOŚĆ Więcbork

KONTAKT kom. 667 497 715

OPIS Fartuch biały płócienny zawieszany na szyi, wiązany w pasie za pomocą długich rozszerzających się ku końcom troków. Z prawej strony naszyta kieszeń z haftem. Zdobiony trzema wzorami, które są wariantami zasadniczej kompozycji. Na dole fartucha najbogatsza kompozycja taśmowa z centralnie umieszczonym owocem granatu; po bokach, prostopadle do granatu symetrycznie względem niego, ciągną się dwa kłosy zboża oparte na podwójnym ciągu pędów passiflory ze znamionami słupków (czarne punkty) i licznymi, niesymetrycznie rozmieszczonymi makówkami zwisającymi z wygiętych ślimakowato pędów i czepów, tzw. wąsów. Wymienione motywy bogato przyozdobione lilijkami. Na piersiach analogicznie do kompozycji dolnej dwie rozchylające się gałązki z licznymi rozwidleniami, z których zwisają makówki i lilijki. Na kieszeni i końcu troków pojedyncze makówki z lilijkami umieszczone na pędzie passiflory.

WYMIARY 75 cm × 78,5 cm, troki 2 × 66 cm

UŻYTE MATERIAŁY, TECHNIKA, KOLORYSTYKA Płótno białe, mulina błękitna, niebieska, granatowa, czarna. Szycie krawieckie. Haft ręczny płaski prosty, niepodwlekany, sznureczek i siateczka przytwierdzone krzyżykami.

WŁASNOŚĆ Aleksandra Banach

USZKODZENIA I ZABIEGI KONSERWATORSKIE

UWAGI Kompozycje, zwłaszcza ich motywy, oparte na wzornictwie Zofii Cybulskiej. Do cech jej twórczości należało przytwierdzanie krzyżykami siateczki, zachowanie wierzchołków owocu granatu i kłosów zboża, lecz niewypełnionych haftem w przeciwieństwie do „szkoły” Jadwigi Domańskiej, która pozbawiła te motywy wierzchołków. Zofia Cybulska, a za nią Aleksandra Banach stosowały krzyżyk do przytwierdzania siateczki w komorach makówek i owocu granatu.

BIBLIOGRAFIA
D. Angutek [oprac.], Wzory haftu krajeńskiego ze Złotowa i Więcborka [tzw. wzornik], Złotów 2019: Muzeum Ziemi Złotowskiej, plansza 2.
D. Angutek, Haft krajeński w Więcborku. Historia i kontynuacja, Więcbork 2019: Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Więcborku, s. 41-55.

KARTĘ WYKONAŁA Dorota Angutek, 17.07.2020

Fartuch kuchenny krajeński z kieszenią – szczegół