Anna Radecka (1960-)
ROK WYKONANIA ok. 2009
MIEJSCOWOŚĆ Witunia
KONTAKT kom. 696 120 153
OPIS Dwie lalki fabryczne w paradnym stroju krajeńskim, szytym i malowanym ręcznie. Dziewczyna w spódnicy chabrowej z białą zapaską zdobioną namalowanym wzorem uchodzącym za krajeński. Podobnie zdobiona na rękawach, a na kołnierzyku motywy kłosów zboża. Bluzka biała z wykładanym kołnierzykiem na czerwony gorset filcowy. Na głowie kwiecista szmulka (wianek ze sztucznych kwiatów). Pończochy czerwone, ciżemki czarne, korale na szyi czerwone, halka biała. Po lewej stronie kawaler w czarnym kapeluszu ozdobionym muliną w kolorach stroju. Strój męski stanowi długi czerwony kaftan bez rękawów zapinany na dwa rzędy guzików, z niebieskimi wyłogami kołnierza; pod nim biała koszula zdobiona na kołnierzu malowanymi kłosami zboża w kolorach haftu krajeńskiego. Kaftan przepasany w talii chabrowym wiązanym na lewym boku. Spodnie chabrowe wpuszczane w czarne buty z wysokimi cholewami. Lalki przytwierdzone do drewnianej lakierowanej prostokątnej podstawy w naturalnym kolorze.
WYMIARY lalka kobieca wys. 23,5 cm; lalka męska wys. 25,5 cm
UŻYTE MATERIAŁY, TECHNIKA, KOLOR Sylwety lalek bawełniane. Stroje uszyte ręcznie z tkanin syntetycznych i cienkiego bawełnianego płótna; pasmanteria fabryczna; farby do tkanin; czarna skóra. Podstawka drewniana. Sznurówka (serdak) i kaftan w kolorze czerwonym (powinien być chabrowy), spodnie i spódnica niebieskie, pończochy czerwone, obuwie skórzane czarne.
WŁASNOŚĆ Zofia Radecka
MIEJSCE PRZECHOWYWANIA Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Więcborku
USZKODZENIA I ZABIEGI KONSERWATORSKIE
UWAGI Strój nie pokrywa się z historycznymi wzorami i kolorystyką, lecz należy do spontanicznie wytworzonej tradycji od lat 50. XX w. Prezentowany egzemplarz jest kopią stroju wykonanego przez Zofię Cybulską dla Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Więcborku. Zmieniona została kolorystyka stroju i ornamentyka malowanych zdobień imitujących ręczny haft krajeński. Jeśli strój ów nawiązuje do historycznego krajniackiego stroju niebieskiego z okolic Buczka Wielkiego i Zakrzewa (Krajna Złotowska), to obie twórczynie nie zachowały wiernie jego kolorów, wśród których czerwony występował tylko jako barwa spodniej spódnicy z koronką, tzw. Piekielnicy, oraz na podbicu niebieskiego kaftana.
BIBLIOGRAFIA
D. Angutek, Haft krajeński w Więcborku. Historia i kontynuacja, Więcbork 2019: Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Więcborku, s. 45-47, 77-78.
D. Angutek, Przebieg i stan badań nad strojami krajniackimi z okresu od XIX do XXI wieku, w: A.W. Brzezińska, A. Paprot-Wielopolska (red.), Atlas polskich strojów ludowych, t. 50, Wrocław 2020: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze (w druku).
KARTĘ WYKONAŁA Dorota Angutek, 5.08.2020